Fruška Gora je drevna gromadna planina – nekadašnje ostrvo u Panonskom moru. Geološki je veoma raznovrsna, čine je škriljci, laporci, krečnjak, dolomit, pesak i konglomerat, panonska glina. Na više mesta je preseca magmatsko stenje, stari serpentin i mlađi riolit, dacit, trahit andezit i njihovi tufovi. Najmlađi sloj je les. Mestimični visok sadržaj gvožđa obezbeđuje kompleksnu strukturu kiselina u vinu.

Klima vinskog regiona je umereno kontinentalna, ali na južnoj strani planine temperatura retko padne čak ispod -16 °C. Godišnja prosečna temperatura je 11,2 °C, dok je godišnji nivo padavina između 580 i 730 mm. Broj sunčanih sati je 2100. Od 1960. nosi titulu prvog nacionalnog parka u Srbiji.

ISTORIJA

Devet rimskih careva, među njima i Prob, koji je bio evropski pionir u sadnji vinove loze, su rođeni u Sremskoj Mitrovici (Sirmium), ali su i Kelti već obrađivali lozu na ovom prostoru. Lajoš Ambruš beleži: „Još od vremena Mateja Bela je opšte mesto u istoriji vinarstva da se vinarstvo odavde proširilo na ceo Karpatski basen”. Kraljevi dinastije Arpadovića su u više navrata ovamo naseljavali vinogradare iz francuske Valonije, a to je verovatno razlog za slavenski naziv planine - Fruška gora, odnosno Franačka gora.

Hroničar kralja Matije Korvina, Galeoto Marcio piše sledeće: „Ne mogu da ne progovorim o sremskim vinima – toliko su prijatna da bi bilo teško naći im takmaca na kugli zemaljskoj”. U Sremskoj Kamenici je započelo prvo prevođenje Biblije na mađarski jezik – značajno i bogato građanstvo je živelo na vinskoj gori, čak su i stanovnici Segedina i Budimpešte ovde imali vinograde. Prvo vino mađarske kraljevine do početka XVI veka. Carinske stope dokazuju da je bilo bar dva puta skuplje od drugog po redu vina iz Šomođa. Usled opasnosti koju je donela otomanska najezda, sremski vinari dom nalaze prvenstveno u Tokaju, odnosno na liniji Meček- Balaton- Šomlo. Beli grašac, furmint (szigeti), lipolist (hárslevelű), ovčiji repak (juhfark) su sve sorte koje su na dobrom glasu. A kadarka je sa Fruške gore dospela u Meneš, i prvenstveno je uz pomoć Srba rasprostranjena u Karpatskom basenu, u Seksardu, Budimu, Egeru. Prvi ampelografski opis sorti se pripisuje Prokopiju Boliću, arhimandritu pravoslavnog manastira Rakovac – U Budimu je 1816. godine objavljena njegova knjiga Sovršen Vinodelac.

Sakralni centar planine je Irig. Tu se nalazi većina srpskih pravoslavnih manastira, a pretpostavlja se da su ih prvobitno osnovali pripadnici remetinskog reda Svetog Pavla, (Mala i Velika Remeta, Grgeteg…) Ostala značajna naselja su: Petrovaradin – Gibraltar na Dunavu/ Ilok – mesto gde je sahranjen Jovan Kapistran, a tu se nalazi i jedna od najvećih vinarija Hrvatske/ Sremski Karlovci za koji se vezuje možda najpoznatiji vinski specijalitet Fruške gore – bermet.

Nacionalni park pokrivaju mešovite šume (92,3%) u kojima rastu srebrna lipa, hrast kitnjak, cer, bukva, grab. Najveće je nalazište tartufa u Srbiji. Mala zanimljivost iz životinjskog sveta – puno je ptica grabljivica, te su zahvaljujući tome čvorci jako retki.